Τα εργατικά χέρια πίσω από την Victoria΄s Secret και την Apple

Του Dan Beucke

Είναι μια δυσάρεστη αλήθεια του σύγχρονου κόσμου ότι πολλά εμβληματικά προϊόντα παράγονται από ανθρώπους που δεν θα μπορούσαν ποτέ να τα αγοράσουν. Ωστόσο, οι μεγάλες, πλούσιες εταιρείες που πουλούν τα προϊόντα αυτά διατρέχουν τον κίνδυνο να θεωρηθούν εκμεταλλευτές εργοδότες. Ας πάρουμε για παράδειγμα τα εσώρουχα της Victoria’s Secret και τα iPads της Apple.

Τους τελευταίους μήνες, το πρακτορείο ειδήσεων Bloomberg καταγράφει την ιστορία των παιδιών της Δυτικής Αφρικής που μαζεύουν βαμβάκι για έναν προμηθευτή της διάσημης αλυσίδας μοντέρνας ένδυσης, σύμφωνα με τις πρακτικές του Κινήματος Δίκαιου Εμπορίου (fair trade). Η πρώτη ιστορία περιγράφει την σκληρή ζωή της 13χρονης Clarisse Kambire, η οποία πρέπει να σκάβει το χωράφι με την τσάπα γιατί ο εργοδότης της δεν έχει την οικονομική δυνατότητα να αγοράσει ένα βόδι και αλέτρι, ενώ όταν το κορίτσι δεν δουλεύει αρκετά γρήγορα το αφεντικό της την χτυπά με μια βέργα. Φυσικά το κίνημα του «δίκαιου» εμπορίου υποτίθεται ότι πιστοποιεί ότι ένα προϊόν δεν έχει παραχθεί υπό αυτές τις συνθήκες εργασίας.

Όσοι δεν έχουν χρόνο να διαβάσουν τις 4.500 λέξεις του άρθρου του Bloomberg, μπορούν να παρακολουθήσουν το συγκλονιστικό συνοδευτικό βίντεο. Όπως επισημαίνεται στο άρθρο, το πρόβλημα είναι ότι οι υψηλότερες τιμές των προϊόντων fair-trade λειτουργούν ως κίνητρο για τους εκμεταλλευτές εργοδότες:

«Στην Μπουρκίνα Φάσο, όπου «ευδοκιμεί» η παιδική εργασία για την καλλιέργεια του βαμβακιού, του βασικού εξαγώγιμου προϊόντος της χώρας, η καταβολή υψηλών αμοιβών για το οργανικό βαμβάκι που καλλιεργείται σύμφωνα με τις πρακτικές του δίκαιου εμπορίου έχει —στρεβλά— δημιουργήσει νέα κίνητρα εκμετάλλευσης. Το πρόγραμμα fair-trade προσελκύει αγρότες διαβίωσης, οι οποίοι υποστηρίζουν ότι δεν έχουν τα μέσα να καλλιεργήσουν βαμβάκι χωρίς καταναγκαστική παιδική εργασία, παραβιάζοντας έτσι μια βασική αρχή του προγράμματος».

Η Victoria’s Secret και η μητρική της εταιρεία, η Limited Brands, δήλωσαν ότι δεν ανέχονται την παιδική εργασία και ότι ερευνούν το θέμα. Το ίδιο κάνει πλέον και η Αμερικανική κυβέρνηση.

Η Victoria’s Secret βρίσκεται για πρώτη φορά αντιμέτωπη με ένα πρόβλημα που ταλανίζει εδώ και χρόνια την Apple. Η κορυφαία εταιρεία τεχνολογίας είναι παγκοσμίως διάσημη για την άρτια σχεδίαση των προϊόντων της και τη διοίκηση του ιδρυτή της, του πρόσφατα αποβιώσαντος Steve Jobs. Όμως οι προβληματισμοί παραμένουν σχετικά με τις συνθήκες παραγωγής των προϊόντων της, ιδίως μετά τις αυτοκτονίες και τις πρόσφατες απειλές αυτοκτονίας των εργαζομένων του κινεζικού προμηθευτή Foxconn.

Τα τελευταία νέα είναι ότι η Apple δημοσίευσε μια λίστα με τους βασικούς προμηθευτές της και έγινε η πρώτη μεγάλη εταιρεία τεχνολογίας που συνεργάζεται με την οργάνωση προάσπισης των εργασιακών δικαιωμάτων Fair Labor Association, η οποία ερευνά τις συνθήκες εργασίας για εταιρείες όπως η Nike και η Nestle. Στην ετήσια έκθεση ελέγχου των προμηθευτών της, η Apple κάνει μια λεπτομερή αναφορά στις εργασιακές παραβιάσεις που διαπιστώθηκαν. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι σε περίπου 200 εργοστάσια το προσωπικό είτε δεν πληρώνεται κανονικά τις υπερωρίες του, είτε σε ποσοστό 50% τουλάχιστον εργάζεται πάνω από 60 ώρες την εβδομάδα. Πέντε εργοστάσια απασχολούσαν παράνομα ανήλικους εργάτες. Η Apple αναφέρεται επίσης εκτενώς στα ληπτέα μέτρα για την αντιμετώπιση των προβλημάτων.

Μέχρι σήμερα η Apple παρακολουθούσε στενά τους προμηθευτές της για λόγους ανταγωνισμού. Ο Tim Cook, ο νέος CEO της εταιρείας, μάλλον αποφάσισε ότι οι κίνδυνοι για το παγκόσμιο brand της Apple (το οποίο σύμφωνα με το Interbrand κατατάσσεται στην 8η θέση των 100 κορυφαίων διεθνών brands), είναι πιο σημαντικοί από κάθε πρόσθετο κόστος εξωτερικής επίβλεψης ή από την απώλεια μυστικών της εφοδιαστικής αλυσίδας.

Πηγή: capital.gr