Οστεοπόρωση: Ασθένεια γένους θηλυκού

Η οστεοπόρωση είναι χρόνια πάθηση του μεταβολισμού των οστών, κατά την οποία παρατηρείται σταδιακή μείωση της πυκνότητας και ποιότητάς τους, με αποτέλεσμα αυτά με την πάροδο του χρόνου να γίνονται πιο εύθραυστα και λεπτά.

Έτσι προκαλείται αυξανόμενος κίνδυνος κατάγματος (σπασίματος) των οστών, καθώς μειώνεται η ανθεκτικότητα και η ελαστικότητά τους.Τα τελευταία 30 χρόνια η έρευνα πάνω στην Οστεοπόρωση, ξεκινώντας από το μηδέν σχεδόν, σημείωσε αλματώδη εξέλιξη. Είναι ύπουλη και σιωπηρή, ενώ πλήττει κυρίως τις γυναίκες. Απαιτεί γαλακτομικά και άσκηση για να μην εκδηλωθεί, ενώ αν το πρόβλημα δεν προληφθεί, τη σκυτάλη παίρνει η φαρμακευτική αγωγή.

Ανήκετε στην ευπαθή ομάδα;
Μπορείτε να το μάθετε με μία απλή εξέταση, αυτή της οστικής πυκνότητας. Oφείλουν να κάνουν όλες οι γυναίκες στην ηλιακή γκάμα των 50 – 65 ετών, αλλά και οι άνδρες που διανύουν τη δεκαετία των 70.

Ο αριθμός που προκύπτει από την εξέταση, το λεγόμενο Τ σκορ, περιγράφει την απόκλιση της οστικής πυκνότητας του εξεταζόμενου ατόμου σε σχέση με έναν 25χρονο ανάλογου σωματότυπου (ύψος και βάρος). Αν το Τ σκορ κυμαίνεται από 0 έως 1, δεν απαιτείται θεραπεία. Αν κινείται από -1 έως -2,49, ο ασθενής κατατάσσεται στο εύρος της οστεοπενίας. Ο γιατρός θα αποφασίσει αν θα πρέπει – πλάι στο ασβέστιο και τη βιταμίνη D – να ακολουθήσει και ειδική θεραπεία. Συνήθως, στο σημείο αυτό, παίζουν ρόλο ατομικοί ή οικογενειακοί παράγοντες κινδύνου, όπως για παράδειγμα το να παίρνει κανείς φάρμακα για τον θυρεοειδή. Αν ο δείκτης της εξέτασης είναι μεγαλύτερος του -2,50, η οστεοπόρωση είναι δεδομένη και χρειάζεται συνδυαστική αγωγή.

Η οστεοπόρωση βασικά προκαλείται από τη διαταραχή στην ισορροπία ανάμεσα στην οστεοπαραγωγή και την οστική αποδόμηση που συνεχίζεται δια βίου στον ανθρώπινο σκελετό. Φυσιολογικά η οστική μάζα (πυκνότητα) αυξάνεται προοδευτικά όσο ο σκελετός αναπτύσσεται και εξακολουθεί να αυξάνεται μέχρι την ηλικία των 35 περίπου ετών, οπότε φθάνει στο μέγιστο επίπεδο.

Οι Δευτερεύοντες παράγοντες κινδύνου για εμφάνιση οστεοπόρωσης είναι εξής:
1. Εμμηνόπαυση στις γυναίκες. Φυσιολογική ή χειρουργική λόγω ελάττωσης του επιπέδου των οιστρογόνων.
2. Χρόνια ανεπαρκής πρόσληψη ασβεστίου αλλά και ανεπαρκής απορρόφησή του από το έντερο και καθήλωσή του στα οστά (κυρίως λόγω έλλειψης βιταμίνης D).
3. Ο περιορισμός της φυσιολογικής κίνησης (βάδισμα, τρέξιμο), που είναι αποτέλεσμα της μηχανοποίησης της ζωής μας (αυτοκίνητα, ηλεκτρικά πλυντήρια, ηλεκτρικές σκούπες, πλυντήρια πιάτων κτλ), στερεί το μυοσκελετικό σύστημα από το σπουδαιότερο ερέθισμα που συμβάλλει στη διάπλαση και ανακατασκευή του σκελετού σε όλη τη διάρκεια της ζωής. Η υπερβολική εντούτοις άσκηση σε νέα κορίτσια, αθλήτριες, μπορεί να προκαλέσει αμηνόρροια με αποτέλεσμα ελάττωση τις οστικής πυκνότητας.
4. Αυξημένη κατανάλωση πρωτεϊνών (κρεατοφαγία), διότι αυξάνει την αποβολή ασβεστίου από τα ούρα. Είναι ένας από τους παράγοντες που εξηγεί τη μεγαλύτερη συχνότητα οστεοπόρωσης στις χώρες της Δύσης.
5. Το κάπνισμα. Υπάρχουν σήμερα σαφείς ενδείξεις ότι σε καπνίστριες γυναίκες (και άνδρες) ο ρυθμός οστικής απώλειας είναι αυξημένος με αποτέλεσμα αυξημένη συχνότητα καταγμάτων στους σπονδύλους. Το τελευταίο πιθανώς οφείλεται σε: α) επιτάχυνση καταστροφής των οιστρογόνων στις γυναίκες, β) ελάττωση της δραστηριότητας των οστεοβλαστών γ) πρόωρη εμμηνόπαυση και δ) αγγειοσύσπαση και μείωση παροχής αίματος στους σπονδύλους.
6. Κατάχρηση οινοπνευματωδών ποτών συνδυάζεται πολύ συχνά με οστεοπόρωση τόσο σε άνδρες όσο και σε γυναίκες. Αυτό οφείλεται πιθανώς σε άμεση τοξική δράση του οινοπνεύματος πάνω στους οστεοβλάστες καθώς και στην ελάττωση της απορρόφησης του ασβεστίου από το έντερο, επειδή το οινόπνευμα επηρεάζει τον μεταβολισμό της βιταμίνης D.
7. Κατάχρηση καφέ, τσαγιού, επειδή προκαλούν ασβεστιουρία.

Πηγή: 24h